Vanuit het dorpje Houay Sai kan men met de
boot een avontuurlijke tocht over de rivier de
Mekong naar de stad Luang Prabang maken.
De Mekong verbindt de landen Laos, Cambodja,
Vietnam; hij slingert zich een weg tussen de
et woeste jungle begroeide oevers. Verscholen
tussen hoge bomen liggen tientallen tem-
peltjes met prachtige gouden figuren. Op de
tempeldeuren van een klein dorpstempeltje is
Vishnu afgebeeld die met zijn vier armen het
hele universum beschermend omvat. Laos is
nu een boeddhistisch land maar men vindt nog
overal de invloed van het hindoeïsme uit het
verleden.

      Aan de oevers van de rivier de Mekong in het
  bergachtige Noorden van Laos ligt de stad
Luang Prabang die eeuwenlang de konink-
lijke hoofdstad en het centrum van het
boeddhisme was. Meer dan 600 monniken
in hun saffraankleurige gewaden leven in
de dertig boeddhistische pagodes van de
stad. Vanaf de oevers van de rivier leidt
een lange trap naar de gouden stadtempel
Wat Xieng Thong, een bouwwerk dat uit de
zestiende eeuw stamt en aan het Laotische
koningshuis toebehoorde dat tot de val van
de monarchie in 1975 in Luang Prabang re-
sideerde. De tempels zijn van binnen en van
buiten prachtig versierd. Op de deuren staan
  afbeeldingen van de goden uit de hindoe-
ïstische mythologieën.

Verscholen in de uitgestrekte
wouden van Laos liggen vele
kleine tempelcomplexen, vaak
met tientallen hindoeïstische
beelden. Bij een van deze tem-
pels staat Brahma wiens be-
langrijkste taak het is de wereld
te scheppen. Hij heeft vier ge-
zichten want hij is de God van
de schepping en hij bepaalt de
uitdeining van de ruimte tot de
vier hemelrichtingen. Uit zijn
mond ontspringen de vedische
teksten.

Daar waar de Nam Ou rivier
uitmondt in de Mekong
liggen de grotten van Pac Ou
omgeven door de grillige
bergen van Laos. In dit boeddhis-
tisch heiligdom vallen honderden
boeddhabeelden te bewon-
deren. Tijdens het nieuwjaars-
feest worden de beelden met
geparfumeerd water bespren-
keld om zuivering voor het
nieuwe jaar te verkrijgen.
Bloemen- en wierookoffers
horen ook bij deze ceremonie.

In de huidige hoofdstad van Laos, Vientiane,
staat het belangrijkste en bekendste monument
  van het boeddhisme, de Pha That Luang stoepa,
  die het symbool van Lao’s onafhankelijkheid en
  het boeddhisme is. Het verhaal gaat dat
boeddhistische monniken uit India deze stoepa
in de derde eeuw hebben gebouwd en dat hier
een rib van Boeddha wordt bewaard.

Laos is een land met veel wouden, weinig
mensen en onvoorstelbaar veel tempels. Ieder
dorp heeft zijn eigen toegangspoort die rijkelijk
  versierd is met afbeeldingen van goden en
godinnen en die leiden naar de dorpstempel.
  Tientallen hindoeïstische beelden staan in of
om de tempeltjes. Zij beelden de drie funda-
mentele fasen van het universum - schepping,
instandhouding, vernietiging uit. Zij vormen de
hindoeïstische Trimurti, de drie-eenheid van het
  Goddelijke (Brahma, Vishnu en Shiva).

Vanaf zijn bron op het Tibetaanse hoogplateau
  slingert zich de Mekong rivier door China,
Myanmar, Laos en Cambodja voordat hij zich in
Vietnam zuidelijk van Saigon opsplitst in tien-
tallen zijarmen, die tezamen de Mekong-Delta
vormen. Deze delta wordt ook de rijstschuur
van Vietnam genoemd. Hier leeft het merendeel
  van de inwoners waarvan zestig procent
  jonger is dan 25 jaar. Vietnam behoort tot de
dichtbevolkte landen ter wereld. In de heuvels
van Noord- en MiddenVietnam leven nog veel
bergvolkeren op zeer traditionele wijze. Dage-
lijks worden offers bij de huisaltaren en in de
pagodes aan de verschillende goden en
godinnen gebracht.

In Vietnam wordt eind april het Tet-Festival
gevierd, het Vietnamese Nieuwjaar. Het feest 
duurt negen dagen en is hun belangrijkste
feest. Tet is ook de verjaardagsdag van elke
Vietnamees. Iedereen in Vietnam wordt dan
  een jaar ouder. Zij geloven dat ook de
  geesten van de overleden familieleden terug
  naar aarde komen om het festival te vieren.
In de pagodes wordt aan de verschillende
goden geluk gevraagd voor het nieuwe jaar
door wierookoffers te brengen en de goden en
  boeddha’s met geparfumeerd water te
  besprenkelen.

Op weg naar de Halongbaai ligt in het Noorden
van Vietnam een bijzonder tempeltje met
prachtig verguld houtsnijwerk. Hier heeft het
  eeuwenoude Karstgebergte in de baai talloze
  eilandjes en rotspartijen gevormd. Volgens de
legende rezen draken uit de hemel. Om de
  Halongbaai en haar bewoners voor indringers te
  beschermen, spuwden zij druppels van jade,
die in het water van de baai vielen waar zij
  duizenden kleine en grotere eilanden vormden.

Vietnam strekt zich uit over een smalle strook
  tussen de delta’s van twee grote rivieren, de
Song Hong (Rode Rivier) in het Noorden en de
  Mekong in het Zuiden. Eindeloze velden met
lotusbloemen onder diepblauwe luchten. On-
danks het communistische regime zijn de
mensen hier heel gelovig. De boeddha’s zijn
overal aanwezig en er wordt altijd wel de
een of andere ceremonie gehouden. Wierook-
geuren en gezang vullen de lucht. Wat
een heerlijk land!

Vanuit het rustige, dunbevolkte Laos stroomt
de Mekong naar het drukke maar fascinerende
Vietnam. Het bergachtige Noorden met zijn
adembenemende groene rijstterrassen, de
schitterende kustlijn met witte zandstranden en
de chaotische steden wisselen zich af op deze
reis. Vietnam was het rijk van verschillende
keizers in de oudheid en langs de parfumrivier
liggen hun graftombes en vele tempels. Zo
heeft ieder huis een tempel, in iedere winkel en
  bedrijf en overal worden offers gebracht voor
  de talloze boeddhabeeldjes.

In Cambodja bij Siem Reap liggen de fasciner-
ende tempels van Angkor. Vanuit het middel-
punt van een van deze tempels is deze foto
genomen van het Cambodjaanse meisje met
haar slippers, die ons de legende vertelde over
het ontstaan van Cambodja: “Een Indiase
brahman genaamd Kaudinya had een verbond
gesloten met een prinses, die de dochter van
een drakenkoning was. Deze heerste over de
waterige landen van Cambodja. Toen Kaudinya
in zijn boot langs de prinses voer, schoot hij een
magische pijl op haar af. Daardoor werd zij op
hem verliefd en ging met hem trouwen. Haar
vader besloot om een deel van het water in zijn
land op te drinken. Het drooggevallen land
werd de bruidschat.”

Langs de weg van Phnom Penh naar Siem Reap
liggen de voorboden van de beroemde Angkor-
tempels, de Sambor Prei Kok, tussen rijst-
velden en palmbomen van het Cambodjaanse
platteland. De tempels werden gebouwd voor
god-koningen om de mens en het goddelijke in
het leven te verbinden en om die twee in de
dood te vereeuwigen. De mensen uit de om-
liggende dorpen gebruiken de tempels nog
steeds voor hun dagelijkse ceremonies.

Angkor Thom betekent ‘Grote hoofdstad’ en is
  de tempel met de hoofden. Dit tempelcomplex
heeft de opvallendste stijl uit de geschiedenis
  van Angkor, de Bayon-stijl, die bekend is om
zijn reusachtige religieuse bouwwerken met
enorme gezichten. Dit zijn de gezichten van de
  Bodhisattva Lokeshavara, waarmee de koning
  zich identificeerde. Zij kijken uit in alle vier
hemelrichtingen van het koninkrijk en be-
schermden de koning en zijn volk die binnen de
  omheiningen van dit gigantische complex
leefden. In deze omheining zijn vier toegangs-
poorten van 23 meter hoog op alle vier hemel-
richtingen. De poorten worden door een toren
gekroond waarop ook de vier gezichten van de
Bodhisattva afgebeeld zijn.

De tempels van Angkor in Cambodja vormden
  het hart van het machtige Khmer-rijk dat
heerste van de negende tot dertiende eeuw in
  Indochina. Angkor is een van de grootste en
  mooiste tempelcomplexen van Zuidoost-Azië
met meer dan honderdtien tempels die in de
loop van honderden jaren opgebouwd zijn door
  diverse heersers van het Khmer-rijk. Angkor
  Wat is het grootste complex en representeert
de heilige berg Meru. Het is een van de weinige
  tempels die aan de god Vishnu is gewijd en die
  naar het Westen georiënteerd is terwijl de an-
dere tempels naar het Oosten wijzen. In de loop
  der eeuwen is Angkor verdwenen in de jungle,
  in de vergetelheid geraakt en overwoekerd
door planten en bomen. Eind vorige eeuw
werden de middenin het oerwoud gelegen
tempels herontdekt.

In de vestingsstad Angkor Thom bevindt zich de
  Bayon, de laatste grote tempel van Angkor. Om
  de Bayon heen staan 54 kleinere torens waar-
op de gezichten van de Bodhisattva Lokeshavara,
waarmee de koningen van het Khmer-Rijk zich
identificeerden. afgebeeld zijn. Uitkijkend in alle
  vier hemelrichtingen van het koninkrijk bescher-
mde hij de koning en zijn volk. Angkor Thom is
  gewijd aan de god Shiva en is naar het Oosten
georiënteerd. Er zijn vier toegangswegen op alle
vier hemelrichtingen waar aan weerszijde twee
rijen van giganten staan: 54 Devata’s (godhe-
den) aan de linkerkant en 54 Asura’s (demonen)
aan de rechterkant. Zij houden de slang Nagar
vast. Bij de bouw van Angkor Thom lieten de
architecten zich zowel door de hindoeïstische als
  ook de boeddhistische kosmologie inspireren.

Ta Phrom, één van de honderdtien tempels van
  het Angkor-tempelcomplex, werd door
koning Javarman ter ere van zijn moeder ge-
bouwd en is aan Brahma gewijd. Het was een
groot tempelcomplex waarin zo’n 80.000 mensen
  leefden, waaronder priesters, novicen en
devata’s (tempeldanseressen). Het complex is
via de vier toegangspoorten, de Gopurams te
bereiken die naar de vier hemelrichtingen ge-
oriënteerd zijn. Zij dragen de vier gezichten van
  de Lokeshavara - de boeddha. Dit bouwwerk
  werd later aan zijn lot overgelaten en werd door
  het oerwoud overwoekerd. Eeuwenoude reuzen-
bomen en gigantische boomwortels zijn met het
  complex vergroeid. Ta Phrom is een van de
weinige tempels die men na de herontdekking
van Angkor in de oude staat heeft gelaten.

De vrouwentempel Banteay Srei, die deel uit-
maakt van het Angkor-tempelcomplex ligt dertig
  kilometer verwijderd van de andere tempels. De
grootte van deze tempel is op zich niet het
meest indrukwekkende, maar zijn bijzondere
kleur en de gedetailleerdheid van de vele reliëfs
  en sculpturen behoren tot de meest verfijnde
van Angkor. Banteay Srei is van zandsteen ge-
bouwd dat uit verschillende schakeringen van
rosatinten bestaat die heel gevoelig op belichting
reageren. Veel van de sculpturen zijn afbeel-
dingen van devata’s - tempeldanseressen. Bij
hun zeer ingewikkelde gewaden horen prachtige
kapsels. Sommige devata’s dragen hun haar in
een knot waaruit een of twee vlechten naar
beneden hangen. De fantastisch gestileerde
diademen zijn versierd met bloemen-  en
plantmotieven.

Angkor Wat is de grootste tempel van het
complex in Angkor welke in de oerwouden van
Cambodja ligt. Hij representeert de heilige berg
  Meru. Deze tempel bestaat uit een centrale
toren waaromheen vier kleinere torens, prasats,
  gegroepeerd zijn. Angkor Wat is een van de
weinige tempels die aan de god Vishnu is ge-
wijd. Na de religieuze revolutie  in de dertiende
  eeuw zocht het Khmer-rijk de verbinding met het
  boeddhisme. Angkor Wat veranderde van een
Vishnu heiligdom in een boeddhistisch ‘Wat’
klooster. Dit complex is als enige naar het
Westen georiënteerd, terwijl de andere bouw-
werken steeds naar het Oosten wijzen. Men
  vermoedt dat deze oriëntatie gekozen is omdat
  Angkor Wat aan Vishnu gewijd is, die het
  westelijke kwadrant  van het universum be-
heerst, het dodenrijk. Deze tempel diende als
koningsgraf.

In het tempelcomplex Angkor in Cambodja staat
de tempel Ta Phrom, een van de weinige
tempels die men na de herontdekking van
Angkor in de oude staat heeft gelaten: Over-
woekerd door eeuwenoude reuzenbomen en
gigantische boomwortels die met het com-
plex zijn vergroeid. De buiten en binnenmuren
zijn met talrijke afbeeldingen van de devata’s
bedekt. Ta Phrom was een groot tempelcomplex
waarin zo’n 80.000 mensen leefden. Het werd
gebouwd door koning Javarman ter ere van zijn
moeder.

Het tempelcomplex Preah  Khan ligt in de oer-
wouden van Cambodja en hoort bij  het bekende
tempelcomplex Angkor. Deze tempel was als
‘gelukkige, zegevierende’ stad bekend. Het werd
door koning Javarman VII gebouwd ter ere van
zijn vader die zichzelf als de Bodhisattva
Lokeshavara zag, die de belangrijkste van de
450 godheden was. Preah Khan was niet alleen
een boeddhistisch heiligdom maar bewaarde
ook talrijke afbeeldingen uit de hindoeïstische
kosmologie.

Er zijn weinig plaatsen op deze aarde die zo
fascinerend zijn als Angkor, het hart van het
machtige Khmer-rijk dat heerste van de
negende tot dertiende eeuw in Indochina. De
Khmer-heersers maakten gebruik van de na-
tuurlijke vlakte van Angkor en creëerden een
immens tempelcomplex met netwerken van
waterbassins, kanalen en rijstvelden. De 110
tempels liggen verspreid over 60 vierkante kilo-
meter. Deze tempels zijn een afbeelding van
de mythische, kosmische berg Meru. Elke
tempel spiegelde zich in een groot waterbassin
  en had een of meerdere torens - Prasats - die
het centrum van het universum, de verblijf-
plaats van de goden symboliseerden. Zij ver-
binden net als een as, hemel en aarde. De
architecten en kunstenaars lieten zich o.a. in-
spireren door de grote Indiase epossen zoals
de Mahabharata en de Ramayana.

Cambodja heeft een zeer jonge bevolking, bijna
40 procent is jonger dan 15 jaar. Hoewel er
de laatste jaren veel verbeterd is, leeft nog
altijd een groot percentage van de inwoners
onder de armoedegrens. Negentig procent van
de bevolking behoort tot de Khmer, belangrijke
minderheidsgroepen zijn diverse bergvolkeren,
Chinezen en Vietnamezen. De gelaatstrekken
van de huidige bewoners van Cambodja ver-
tonen veel overeenkomsten met de afbeel-
dingen in de tempels, zoals bij deze devata uit
de Baksei Chamkrong tempel en bij het meisje
te zien is. De Baksei Chamkrong tempel is aan
de God Shiva gewijd en in de volksmond noemt
men deze tempel: ‘Vogel met beschermende
vleugels’. Deze naam berust op een legende
van een Khmer-koning wiens leven door de
beschermende vleugels van een vogel gered
werd.

Op tochten door rijstvelden en jungles naar de
verschillende tempelcomplexen van Angkor
ontdekt men dat de bevolking nog steeds diep
verbonden is met het boeddhisme en hindoe-
isme. Zowel in hun dagelijkse leven als ook in
hun kunst ziet men veel overeenkomsten met
afbeeldingen in de tempels. De devata’s of
tempeldanseressen waren in de oudheid zeer
belangrijke personen die in het binnenste van
de tempels verbleven. Bij hun verschillende
kledingstijlen passen eveneens prachtige
kapsels waarop fantastisch gestileerde dia-
demen, die versierd zijn met bloemen of
plantaardige motieven, gedragen worden.

Cambodja is 4.5 maal Nederland, 6 maal
België en heeft 13 miljoen inwoners. Slechts
tien procent van de Cambodjanen woont in
een stad. Dit heeft met de vreselijke geschie-
denis van dit prachtige land te maken. Het
hart van het landschap wordt gevormd door
vruchtbare laagvlakten die begrensd worden
  door verschillende bergketens. Ongeveer vijf
procent van het land bestaat uit meren en
rivieren, waarvan de Mekong de grootste rivier
is. Overal velden met lotusbloemen!

Voor meer inormatie kunt u contact
opnemen met Birgit Störring,
tel.: 06-27.16.38.25